ప్రాచీన భారతదేశ విద్యా చరిత్ర
Practice Paper -1
1. తక్షశిల విశ్వవిద్యాలయం ఎప్పుడు స్థాపించబడిందిగా భావించబడుతుంది?
A) క్రీ.పూ. 5వ శతాబ్దం
B) క్రీ.పూ. 7వ శతాబ్దం
C) క్రీ.శ. 5వ శతాబ్దం
D) క్రీ.శ. 3వ శతాబ్దం
సరైన సమాధానం: B) క్రీ.పూ. 7వ శతాబ్దం
వివరణ: తక్షశిల విశ్వవిద్యాలయం ప్రపంచంలోని పురాతన విద్యా కేంద్రములలో ఒకటిగా గుర్తించబడింది. ఇది క్రీ.పూ. 7వ శతాబ్దంలో అభివృద్ధి చెందినది.
2. గురుకుల విధానంలో ప్రధానంగా నేర్పే విద్య ఏమిటి?
A) ఇంగ్లీష్
B) వేదాలు మరియు ధర్మశాస్త్రాలు
C) గణితం
D) వైద్యం
సరైన సమాధానం: B) వేదాలు మరియు ధర్మశాస్త్రాలు
వివరణ: గురుకుల పద్ధతిలో విద్యార్థులు ప్రధానంగా వేదాలు, ఉపనిషత్తులు, ధర్మశాస్త్రాలు మొదలైన శాస్త్రీయ గ్రంథాలను నేర్చేవారు.
3. నలంద విశ్వవిద్యాలయాన్ని స్థాపించిన రాజు ఎవరు?
A) హర్షవర్ధన్
B) కుమారగుప్తుడు
C) అశోకుడు
D) బిందుసారుడు
సరైన సమాధానం:B) కుమారగుప్తుడు
వివరణ: గుప్త రాజవంశానికి చెందిన కుమారగుప్తుడు నలంద విశ్వవిద్యాలయాన్ని స్థాపించి, బౌద్ధ విద్యాభివృద్ధికి తోడ్పడ్డాడు
4. గురుకుల విద్యా విధానంలో విద్యార్థులు ఎవరిని గురువుగా గౌరవించేవారు?
A) తల్లి
B) తండ్రి
C) ఆచార్యుడు
D) గ్రామ పెద్ద
సరైన సమాధానం: C) ఆచార్యుడు
వివరణ: ఆచార్యుడు విద్యార్థులకు జ్ఞానం, ఆచరణ, ధర్మానికి మార్గదర్శకుడిగా భావించబడి, అత్యధిక గౌరవం పొందేవాడు.
5. బౌద్ధవిహారాలు విద్యా కేంద్రాలుగా ఎప్పుడు అభివృద్ధి చెందాయి?
A) గుప్తుల కాలంలో
B) మౌర్యుల కాలంలో
C) నందుల కాలంలో
D) శుంగుల కాలంలో
సరైన సమాధానం: B) మౌర్యుల కాలంలో
వివరణ:మౌర్య సామ్రాజ్య కాలంలో బౌద్ధవిహారాలు భౌతిక విద్యా కేంద్రాలుగా మారి, దేశవ్యాప్తంగా విద్యా వ్యాప్తికి దోహదం చేశాయి
.
6. నలంద విశ్వవిద్యాలయం ప్రస్తుత ఏ రాష్ట్రంలో ఉంది?
A) ఉత్తరప్రదేశ్
B) మధ్యప్రదేశ్
C) బీహార్
D) ఒడిశా
సరైన సమాధానం: C) బీహార్
వివరణ: ప్రఖ్యాత నలంద విశ్వవిద్యాలయం ప్రస్తుత బీహార్ రాష్ట్రంలో ఉంది, ఇది ప్రాచీన భారతదేశ విద్యా మరియు సాంస్కృతిక వారసత్వానికి ప్రాతినిధ్యం వహిస్తుంది.
7. ‘పంచాంగ విద్య’లో నేర్పించిన విషయాలు ఏమేం?
A) వేదాలు, గణితం, వైద్యం, ధర్మశాస్త్రాలు, ఖగోళం
B) సంగీతం, నాట్యం, వేదాలు, వాస్తు, సంస్కృతం
C) వాస్తు, ధర్మశాస్త్రాలు, రసాయనం, వేదాలు, ఖగోళం
D) పైవన్నీ
సరైన సమాధానం: A) వేదాలు, గణితం, వైద్యం, ధర్మశాస్త్రాలు, ఖగోళం
వివరణ: పంచాంగ విద్యలో విద్యార్థులకు విభిన్న శాస్త్ర విభాగాలు నేర్పించి, సమగ్ర జ్ఞానం అందించేవారు.
8. విద్యార్థి విద్య పూర్తయ్యాక ప్రవేశించే దశ ఏమిటి?
A) ఉపాధ్యాయుడు
B) సన్యాసి
C) గృహస్థుడు
D) విద్యావంతుడు
సరైన సమాధానం: C) గృహస్థుడు
వివరణ: విద్యను పూర్తి చేసిన విద్యార్థి జీవన దశలో గృహస్థాశ్రమానికి ప్రవేశించి, కుటుంబ బాధ్యతలను చేపట్టేవాడు.
9. గురుకుల విద్యా విధానంలో విద్యార్థులు ఎక్కడ నివసించేవారు?
A) తమ ఇంట్లో
B) గురువు ఇంట్లో
C) పాఠశాలలో
D) ఆశ్రమంలో
సరైన సమాధానం:B) గురువు ఇంట్లో
వివరణ:గురుకుల విధానంలో విద్యార్థులు గురువు ఇంటిలో నివసించి, ఆచార్యుని సంరక్షణలో విద్యాభ్యాసం చేసేవారు.
10. ప్రాచీన విద్య యొక్క ప్రధాన లక్ష్యం ఏమిటి?
A) ఉపాధి
B) ధన సంపాదన
C) ధర్మాన్ని అభ్యసించడం
D) వ్యాపార శిక్షణ
సరైన సమాధానం:C) ధర్మాన్ని అభ్యసించడం
వివరణ:ప్రాచీన భారతదేశ విద్య ధర్మబద్ధమైన జీవన విధానాన్ని అభివృద్ధి చేయడమే ప్రధాన ఉద్దేశ్యంగా ఉండేది.