ఆధునిక భారతదేశ విద్యా చరిత్ర
Practice Paper –11
1. మద్రాస్ సిస్టమ్ అనే విద్యా విధానం ఎవరు ప్రారంభించారు?
A) డేవిడ్ హేర్
B) మానిటోర్ సిస్టమ్
C) డాక్టర్ మిల్లర్
D) డాక్టర్ బెల్
సరైన సమాధానం: D) డాక్టర్ బెల్
వివరణ: డాక్టర్ ఆండ్రూ బెల్ మద్రాస్ (చెన్నై)లో మానిటరీల్ సిస్టమ్ ద్వారా విద్యను అందించడాన్ని ప్రవేశపెట్టాడు.
2. 1904 విద్యా విధానాన్ని ఎవరు రూపొందించారు?
A) మకోలే
B) లార్డ్ కర్జన్
C) లార్డ్ రిప్పన్
D) వుడ్
సరైన సమాధానం:B) లార్డ్ కర్జన్
వివరణ: లార్డ్ కర్జన్ 1904లో నూతన విద్యా విధానాన్ని ప్రవేశపెట్టాడు, ఇది వర్సిటీల నియంత్రణపై దృష్టి పెట్టింది.
3. 1913లో బ్రిటీష్ ప్రభుత్వం విద్యపై తీసుకున్న ముఖ్య నిర్ణయం ఏమిటి?
A) మహిళా విద్య
B) విద్యను ఉచితంగా చేయడం
C) వృద్ధాప్య విద్య
D) ప్రాథమిక విద్యను ప్రోత్సహించడం
సరైన సమాధానం: D) ప్రాథమిక విద్యను ప్రోత్సహించడం
వివరణ: 1913లో ప్రభుత్వం ప్రాథమిక విద్యను నిర్దిష్ట కాలపరిమితిలో అందించాలనే
4. . అలిగర్ ఉద్యమాన్ని ఎవరు ప్రారంభించారు?
A) జ్యోతిరావ్ ఫూలే
B) సర్ సయ్యద్ అహ్మద్ ఖాన్
C) లాలా లజపతిరాయ్
D) రాజా రామ్మోహన్ రాయ్
సరైన సమాధానం: B) సర్ సయ్యద్ అహ్మద్ ఖాన్
వివరణ: సర్ సయ్యద్ అహ్మద్ ఖాన్ ముస్లిం సమాజ అభివృద్ధికి అలిగర్ ఉద్యమాన్ని ప్రారంభించారు.
5. హంటర్ కమిషన్ నివేదిక ఎప్పుడు వచ్చినది?
A) 1854
B) 1882
C) 1904
D) 1920
సరైన సమాధానం: B) 1882
వివరణ: హంటర్ కమిషన్ 1882లో భారతదేశ విద్యాపై తన నివేదికను సమర్పించింది.
6. వుడ్ డిస్పాచ్ను British India’s “Education Magna Carta” అని ఎందుకు పిలుస్తారు?
A) దాని మతపరమైన విధానం వల్ల
B) దాని సంస్కృతిని ప్రోత్సహించినందుకు
C) దాని సమగ్ర విద్యా రూపరేఖ వల్ల
D) ఉచిత విద్యకు సూచన ఇవ్వడానికే
సరైన సమాధానం: C) దాని సమగ్ర విద్యా రూపరేఖ వల్ల
వివరణ: వుడ్ డిస్పాచ్ విద్యాపై సమగ్ర దృష్టిని అందించినందున దీనిని “Magna Carta of Indian Education” అన్నారు.
7. బెన్తిక్ కాలంలో ప్రారంభమైన ప్రముఖ విద్యా సంస్థ ఏది?
A) హిందూ కాలేజీ
B) సైన్స్ కళాశాల
C) కలకత్తా మెడికల్ కాలేజీ
D) ఎల్ఫిన్స్టన్ ఇన్స్టిట్యూట్
సరైన సమాధానం: C) కలకత్తా మెడికల్ కాలేజీ
వివరణ: 1835లో కలకత్తా మెడికల్ కాలేజీ స్థాపించబడింది.
8. మిషనరీ విద్యా సంస్థల ముఖ్య లక్ష్యం ఏమిటి?
A) సాంకేతిక విద్య
B) ఉపాధి
C) క్రైస్తవ మత వ్యాప్తి
D) మహిళా హక్కులు
సరైన సమాధానం:C) క్రైస్తవ మత వ్యాప్తి
వివరణ: క్రైస్తవ మతాన్ని వ్యాప్తి చేయడం మిషనరీ విద్యాసంస్థల ముఖ్య ఉద్దేశం.
9. ఆంగ్ల విద్యపై మకోలే యొక్క దృష్టికోణం ఏమిటి?
A) భారతీయ భాషల ప్రాముఖ్యత
B) ఉద్యోగావకాశాలు
C) క్రైస్తవ మత వ్యాప్తి
D) భారతీయ సంస్కృతిపై వ్యతిరేకత
సరైన సమాధానం:B) ఉద్యోగావకాశాలు
వివరణ: మకోలే ఆంగ్ల విద్య ద్వారా భారతీయులు చిన్న ఉద్యోగాలకు అర్హులవుతారని భావించాడు.
10. బేసిక్ ఎడ్యుకేషన్ సిద్ధాంతాన్ని ఎవరు ప్రతిపాదించారు?
A) రాజా రామ్మోహన్ రాయ్
B) గాంధీ
C) తిలక్
D) ఠాగూర్
సరైన సమాధానం:B) గాంధీ
వివరణ: 1937లో గాంధీ ‘నై తాలీం’ లేదా బేసిక్ ఎడ్యుకేషన్ను ప్రతిపాదించాడు.
11. మహిళా విద్యకు సంబంధించి ముందడుగు వేసిన సంస్కర్త ఎవరు?
A) జ్యోతిరావ్ ఫూలే
B) కర్జన్
C) మకోలే
D) నెహ్రూ
సరైన సమాధానం: A) జ్యోతిరావ్ ఫూలే
వివరణ: జ్యోతిరావ్ ఫూలే భార్య సావిత్రిబాయితో కలిసి మహిళా విద్యను ప్రోత్సహించాడు.
12. విద్యను ప్రొఫెషనల్ రంగంగా అభివృద్ధి చేసిన బ్రిటిష్ కాలమైనప్పుడు ఏ కాలం?
A) 1813–1835
B) 1835–1854
C) 1854–1882
D) 1900–1920
సరైన సమాధానం:C) 1854–1882
వివరణ: వుడ్ డిస్పాచ్ తరువాత విద్యను సాంకేతికంగా, ప్రొఫెషనల్గా అభివృద్ధి చేశారు.
13. ఫోర్ట్ విలియం కళాశాల ఎందుకు ముఖ్యమైనది?
A) మెడికల్ విద్యకు
B) మత ప్రచారానికి
C) స్థానిక భాషల అభివృద్ధికి
D) ఆంగ్ల భాషా శిక్షణకు
సరైన సమాధానం:C) స్థానిక భాషల అభివృద్ధికి
వివరణ: భారతీయ భాషలలో అనువాదాలు చేయడానికి ఈ కళాశాల ఏర్పాటైంది.
14. అంగ్ల విద్య వ్యతిరేక భావనలు గాంధీజీ ఏ ఉద్యమంలో ప్రదర్శించారు?
A) ఖిలాఫత్
B) నోన్-కో-ఆపరేషన్
C) దండి యాత్ర
D) స్వదేశీ ఉద్యమం
సరైన సమాధానం: B) నోన్-కో-ఆపరేషన్
వివరణ: నోన్-కో-ఆపరేషన్ ఉద్యమంలో గాంధీ బ్రిటిష్ విద్యను తిరస్కరించమని పిలుపునిచ్చారు.
15. రాజా రామ్మోహన్ రాయ్ స్థాపించిన విద్యాసంస్థ పేరు ఏమిటి?
A) హిందూ కాలేజీ
B) కలకత్తా మెడికల్ కాలేజీ
C) బెనారస్ కాలేజీ
D) బ్రహ్మ సమాజ పాఠశాల
సరైన సమాధానం:A) హిందూ కాలేజీ
వివరణ: రాజా రామ్మోహన్ రాయ్ 1817లో హిందూ కాలేజీ స్థాపనలో పాలుపంచుకున్నారు.